Zmiany klimatu w rolnictwie i na świecie – czy da się nad tym zapanować?
Jeszcze dziesięć lat temu ciężko było uwierzyć ekologom i klimatologom. Teraz nikt nie ma już wątpliwości, że zmiany klimatyczne są faktem i to człowiek jest ich głównym sprawcą. Nasza planeta choruje i pokazuje to w coraz bardziej spektakularny sposób. Czy pogoda dla rolników ma znaczenie? Czy i jak wpływa to na ceny żywności? W jakim kierunku idziemy?
To już ostatni dzwonek dla zmian
Ciepłe zimy z minimalną ilością opadów śniegu, upalne lata z gwałtownymi burzami, a do tego susze, powodzie i wszechobecne pożary. To rzeczywistość ostatnich lat, a bez drastycznych zmian w gospodarce i naszym codziennym życiu – będzie tylko gorzej. Szacuje się, że zmiany klimatyczne mogą się zatrzymać, ale tylko jeśli w ciągu najbliższych lat zmniejszymy emisję gazów cieplarnianych o 50%. Czy to jest realne? Tak, ale nie możemy stracić już nawet roku. Nie mamy wyjścia, bo perspektywą jest szereg zmian, które uniemożliwią zamieszkanie naszej planety na wielu jej obszarach.
Wpływa to bowiem na codzienność każdego z nas:
● rosną ceny żywności, ponieważ ciężej jest prowadzić uprawy, kiedy przez wiele tygodni nie pada deszcz lub plony są zalewane;
● droższa staje się energia, która w Polsce powstaje ze źródeł węglowych, a do tego państwo od lat dopłaca;
● coraz częściej zdarzają się zastoje w dostawie wody kranowej, a w najbliższych latach ten problem będzie narastał, bo wysychają rzeki, jeziora i inne akweny;
● miasta są coraz częściej zalewane, ponieważ miejskie systemy odprowadzania wody nie są dostosowane do obecnych warunków, a rosnące betonowe zabudowy nie sprzyjają wchłanianiu wody do gleby.
Można by wymieniać w nieskończoność, ale wszystko to sprowadza się do tego, że zmiany klimatyczne dotyczą każdego z nas i każdy jest zobowiązany do wprowadzenia zmian. Być może nie musimy jeździć samochodem do pracy? Może jesteśmy w stanie znaleźć przestrzeń na wymianę starego, węglowego pieca na ekologiczne rozwiązania? Na pewno możemy oszczędzać wodę lub korzystać z odzyskanej deszczówki – to nie są duże zmiany, a wprowadzone globalnie mogą wiele zmienić.
Jak pogoda zmienia współczesne rolnictwo?
Drastyczne zmiany klimatyczne to także głębokie zmiany w pogodzie dla rolników. Coraz trudniej jest o maksymalizowanie efektywności prac, a samo przewidywanie najbliższej przyszłości jest wręcz niemożliwe. To wiąże się oczywiście z koniecznością poświęcenia większej ilości czasu i środków na uprawę roślin.
Susze, gwałtowne burze (także piaskowe) oraz wiatr – to główne czynniki, które wpływają najpierw na jakość gleby, a potem samej żywności, która z niej wyrasta. To wszystko sprawia, że pogoda ma dla rolników ogromne znaczenie, a jednocześnie jest bardzo nieprzewidywalna. Uprawa roślin staje się coraz droższa, a więc ostateczne ceny żywności na półkach są wyższe. Prognozy pogody dla rolników, szczególnie latem, bywają bezlitosne. Tygodnie bez opadów lub gwałtowne burze, które nie nawadniają, a niszczą pola to już codzienność, a każdy kolejny sezon wydaje się być gorszy.
Zmiany klimatyczne postępują i będą przybierać na sile. Sami do tego doprowadziliśmy, bo niejako zachłysnęliśmy się możliwościami, jakie przyniósł XXI wiek. Czas to zatrzymać, abyśmy za kilka lat nadal mieli gdzie mieszkać i co jeść.